Checklist veilig onderhoud gebouwen: een essentiële basis
Onderhoud aan gebouwen is belangrijk om de kwaliteit, veiligheid en functionaliteit hoog te houden. Maar onderhoudswerkzaamheden brengen ook risico’s met zich mee, zowel voor uitvoerenden als voor gebruikers van het gebouw. Daarom is het belangrijk om werkzaamheden altijd goed voor te bereiden. Een checklist voor veilig onderhoud van gebouwen helpt hierbij. Het is een handig hulpmiddel waarmee je overzichtelijk risico’s in kaart brengt, verantwoordelijkheden verdeelt en afspraken vastlegt. Zo voorkom je dat belangrijke zaken over het hoofd worden gezien of dat er onduidelijkheid ontstaat tijdens je werk.
Voordelen van een checklist
Een checklist zorgt ervoor dat je op een duidelijke manier kunt werken, ongeacht het type gebouw of de omvang van het onderhoud. Het helpt bij het in kaart brengen van risico’s, het voorbereiden van veiligheidsmaatregelen en het coördineren van verschillende partijen. Daarnaast biedt een checklist voor veilig onderhoud van gebouwen ook voordelen na afloop van de werkzaamheden. Je hebt namelijk een duidelijke documentatie van wat is besproken, gecontroleerd en uitgevoerd. Dit is niet alleen handig voor de interne organisatie, maar ook bij externe controles en dergelijke.
Hoe stel je een checklist voor veilig onderhoud van gebouwen op?
Een goede checklist begint met een duidelijk overzicht van de geplande onderhoudswerkzaamheden. Denk bijvoorbeeld aan; Wat gaat er gebeuren? Waar in het gebouw? En wie voert het uit? Op basis van dit soort vragen breng je de mogelijke risico’s in kaart (bijvoorbeeld valgevaar, het uitschakelen van installaties of het werken in besloten ruimten). Vervolgens noteer je per risico maatregelen die genomen moeten worden. Tenslotte controleer je of alles aanwezig is: van benodigde vergunningen tot en met beschermingsmiddelen. De checklist is pas echt klaar als alle betrokkenen ermee akkoord zijn.
Waar moet je op letten?
Een checklist moet overzichtelijk en uitvoerbaar zijn. Houd daarom het taalgebruik eenvoudig en richt je voornamelijk op de praktijk. Zorg ervoor dat de volgorde van de punten logisch is. Vergeet niet om ruimte te laten voor aanvullende opmerkingen. Een goede checklist is flexibel, maar wel compleet. Controleer ook of de checklist aansluit bij de geldende wet- en regelgeving. Zo voorkom je dat er alsnog zaken over het hoofd worden gezien.
Belangrijke onderdelen
Bij het opstellen van de checklist zijn er een aantal vaste onderdelen die eigenlijk altijd aan bod moeten komen. Denk bijvoorbeeld aan het controleren van toegang tot technische ruimtes, het veiligstellen van energievoorzieningen en het afstemmen van werkzaamheden met andere gebruikers van het gebouw. Ook moet de aanwezigheid van actuele tekeningen, noodprocedures en communicatiekanalen worden nagekeken. De checklist voor veilig onderhoud van gebouwen is dus meer dan een standaard checklist; het is een hulpmiddel dat afgestemd moet zijn op de locatie, de werkzaamheden én de betrokken partijen.
Betrek de juiste mensen bij het proces
Een checklist werkt alleen wanneer alle betrokkenen weten wat erin staat en waarom. Zorg daarom dat je het opstellen van de checklist niet in je eentje doet en betrek de juiste mensen erbij. Door samen te kijken naar mogelijke risico’s en benodigde maatregelen, ontstaat er haalbaarheid en eigenaarschap. De checklist wordt dan niet alleen een controlelijstje, maar een gezamenlijk vertrekpunt voor veilig en efficiënt werken. Bovendien komen er tijdens overleggen met andere betrokkenen vaak aanvullende ideeën naar voren die de kwaliteit en volledigheid van de checklist verhogen.
Gebruik en evaluatie van de checklist
Zodra de checklist is opgesteld en goedgekeurd, moet deze ook daadwerkelijk gebruikt worden. Dat klinkt logisch, maar in de praktijk komt het voor dat deze lang niet altijd wordt geraadpleegd of ingevuld. Zorg er dus voor dat het gebruik ervan onderdeel wordt van het standaardproces. Je kunt bijvoorbeeld evaluatiemomenten inplannen om te kijken of de checklist nog up-to-date en compleet is. Zijn er inmiddels nieuwe risico’s bijgekomen? Zijn er in de tussentijd processen veranderd? De checklist voor veilig onderhoud van gebouwen is een flexibel document dat meebeweegt met wat er in de praktijk gebeurt. Alleen dan blijft het waardevol en effectief.
Ondersteuning bij professioneel onderhoud
Het opstellen en gebruiken van een goede checklist vraagt om kennis van techniek, organisatie en veiligheid. Voor organisaties die ondersteuning zoeken bij het ontwikkelen van een effectieve checklist, biedt Stichting Commissioning Nederland handvatten. Wij dragen bij aan een gezond werkklimaat, betere arbeidsprestaties, betere energieprestaties en kostenbesparing door beperking van faalkosten. Hierdoor leveren we een bijdrage aan de transitie naar een duurzame samenleving. Met de juiste aanpak wordt gebouwonderhoud niet alleen veiliger, maar ook beter georganiseerd en toekomstbestendig.
